Water

Een van de eerste dingen die opvallen op de eerste dag in Amman is dat water een issue is. Ik wil niet in eerste instantie beweren dat water hier een probleem is, maar vrijwel alles wat we vandaag zien en bespreken is gerelateerd aan water. Dus een klein onderzoekje voordat ik een conclusie trek.
We bezoeken in de ochtend de citadel. De originele oude stad, Rabbat Ammon op een van de heuvels van de stad. Het uitzicht is adembenemend en de doorlopende over de omliggende heuvels golvende stad maken grote indruk. Aan de ene zijde onder helblauwe lucht en aan de andere zijde in de mist gehuld van verdampende regen die de afgelopen nacht is gevallen. De citadel, gesticht in de bronstijd, gegroeid onder de Romeinen, de Byzantijnen en de Umayyaden zit vol met voorzieningen voor het opvangen, kanaliseren en opslaan van regen water. Water als sturend element in oudheidkundige stedenbouw.
We bespreken de verschillende scenario?s voor de ontwikkeling van de provincie Mafraq waar het vluchtelingenkamp Al Za?atari is gelegen en ontdekken dat, welke ontwikkeling er ook zal zijn, water een cruciale rol zal spelen. Voor een groeiende bevolking, voor industrie of voor landbouw. Er zal altijd in meer of mindere mate water moeten zijn. En dat is een lastig ding in deze op het eerste gezicht gortdroge woestijn.
De taxi chauffeur vertelt dat Amman een aantal jaren geleden grote problemen had met de aanvoer van voldoende schoon water. Nu er nieuwe bronnen zijn geslagen in het zuid oosten van het land lijkt het probleem opgelost. Het is echter onbekend of deze ondergrondse ?oceaan? de stad lang van vers water kan voorzien.
Onze chauffeur is een Palestijn. Zijn familie heeft ook een boerderij in de Jordaan Vallei. Daar is water en het land is vruchtbaar. Het is de voedselschuur van het land: dadels, komkommers, wijn, tomaten, broccoli. Toch is ook daar het waterprobleem groot vanwege de langzaam opdrogende rivier de Jordaan, de strijd om zoet water met Isra?l en de waterbronnen die zout water geven. Dit moet eerst gefilterd worden om het land te beschermen tegen verzilting.
Aan het einde van de middag gaat het enorm regenen en we rijden met de auto naar ons restaurant in de stad. Het water komt met golven over de straten de heuvels af en overal lopen straten onder water alsof er geen rioleringssystemen zijn. Het blijkt dat de stad totaal niet is ingericht op het goed afvoeren of opvangen van water. Onze Jordaanse collega vertelt dat alle oorspronkelijke rivieren en wadi?s overbouwd zijn met wegen en asfalt. Waar het ik dat meer gezien? Korea, Sao Paulo en Genova?
Jordani? en Amman heeft een probleem met water. Dit durf ik wel te zeggen. Het is opvallend dat de stad zo weinig heeft geleerd van haar geschiedenis en de citadel. De moderne mens heeft te lang gedacht dat de natuur naar haar hand is te zetten maar overal ter wereld leren we dat duurzame ontwikkelingen noodzakelijk zijn om rampen te voorkomen. Wateradaptie in de stedenbouw is daarvoor noodzakelijk.